De Kluis van Vrijhern met Loretokapel is een van de belangrijkste gebouwen binnen onze gemeente, want nergens in Limburg staat er nog een zo ongeschonden kluis als in Vrijhern.
Uit verschillende gegevens kan men stellen dat broeder Geert van Elst in1685 in de Vrijhernse bossen een hutje bouwde. Het begin van ruim drie eeuwen kluizenaarsschap in Vrijhern. De opvolger van Van Elst, een zekere Jacobus Vandenbroeck, verving het hutje door een kluiswoning in vakwerk en liet in 1709, nadat hij een pelgrimage had ondernomen naar het Italiaanse bedevaartsoord Loreto, aan de woning een Loretokapel bijbouwen, exact naar het model van het Heilig Huisje van Nazareth in het bedevaartsoord Loreto.
In Vrijhern zouden tot in 1904 broeders verblijven. Zij leefden van wat de gelovigen hen schonken, en maakten zich verdienstelijk als leraren – op een bepaald moment liepen er 57 jongeren school, waaronder 12 internen -, en ziekenverzorgers.
In 1968 werden de gebouwen gerestaureerd. Vandaag is de kluis de enige in Limburg die nog bewoond is. De kapel, die een magnifiek glasraam heeft met de voorstelling van de boodschap aan Maria, is dagelijks geopend. De cafetaria is slechts open op zondag, maar wandelen in het 3 ha grote park kan natuurlijk altijd.
De kluis van Vrijhern is nog steeds een druk bezochte bedevaartplaats van O.-L.-Vrouw van Loreto. Jaarlijks op 15 augustus worden Mariafeesten georganiseerd die in het teken staan van het gezin. Een bezoek aan de historische kluis in het idyllische dorpje Vrijhern is beslist de moeite waard!
